Thru-hike Pyreneeën: Materiaalkeuze

Na verschillende eerdere bezoeken aan dit prachtige berggebied liep ik met Fred in de zomer van 2017 door het gehele gebergte, van de oceaan in het westen tot de Middellandse zee in het oosten. Om veel autonoom onderweg te kunnen zijn kozen we ervoor om -verdeeld over meerdere depots- in totaal voor 34 dagen aan eten mee te nemen in de rugzak. De rest vulden we aan vanuit berghutten en dorpjes. Omdat door al dit eten het rugzakgewicht aardig toeneemt was het van belang het gewicht van de overige kampeermaterialen laag te houden. De uiteindelijke paklijst is een persoonlijke keuze, een compromis van comfort, veiligheid en gewicht. In deze post lees je onze ervaringen wat betreft een deel van de materiaalkeuze. Wat hierbij vooral de aandacht krijgt zijn materialen die we niet eerder gebruikten en/of zelfgemaakt zijn. De volledige paklijst is ook zichtbaar: Paklijst HRP 2017

Pla de Barbet nabij Canigou.

Dragen

• Zelfgemaakte foampad voor Exped rugzak: Ik gebruikte de Exped lightning 60 welke gestript was door zo veel mogelijk overbodige bandjes te verwijderen. Omdat ik eerder soms pijn in de rug had van het T-stuk van het draagstel heb ik een foampad geknipt met eromheen een ademende stof. Deze heb ik vastgemaakt aan het T-stuk zodat mijn rug ertegen steunt bij het dragen. Met deze constructie heb ik helemaal geen pijn meer gehad. Het werkte perfect en blijft voor de toekomst in gebruik.
• Zelfgemaakte silnylon drybag: Om gewicht te besparen lieten we de Ortlieb drybags thuis en maakte ik twee silnylon drybags die per zak 95 gram lichter waren dan de originele Ortlieb drybag. Dit heeft prima gefunctioneerd. Hierbij moet gezegd dat we geen langdurige regen hebben gehad. Conclusie: een lager gewicht met voor de omstandigheden voldoende functionaliteit ten opzichte van de eerder gebruikte zwaardere Ortlieb 70L drybag.

Slapen

• Slaapzak Yet (comforttemperatuur 0 graden): We hebben vier nachten geslapen met vorst tot -5 graden en meerdere nachten met de temperatuur rond de 0 graden. Bij deze temperaturen hebben we geregeld thermokleding gedragen. Fred droeg soms ook nog een donsjas doordat zijn slaapzak donsklonten had gekregen waarbij flink wat lege spots ontstonden. We zijn beiden normale tot koude slapers. Deze slaapzak was een goede keuze qua temperatuurbereik.
• Slaapmat Sea to summit ultralight insulated: Deze waren nieuw gekocht en ongebruikt voor vertrek, met een R-waarde van 3.3. De mat was erg comfortabel en meer dan warm genoeg. Of de mat ook zo comfortabel is als zijslaper weet ik niet want we zijn beiden buikslapers. Eénmaal hebben we een lek gehad welke goed te repareren was en erna hebben we geen problemen meer gehad. Erg handig is dat de mat bij leeglaten meteen leeg is en in eén keer goed op te rollen is. Pakvolume is ook ruim acceptabel.
• Zelfgemaakte bivakzakken: Omdat we op pad gingen met een tarp dachten we behoefte te hebben aan een bivakzak. We kozen ervoor een lichte versie te maken van Tyvek soft 1443R. Na een eerdere zelfgemaakte Tyvek bivakzak nu de keuze voor een 1 mtr-rits voor handigere in- en uitstap. De bivakzakken waren fijn om de slaapzak schoon en droog te houden. Ademt goed. Bij regenplasjes onder de mat na een hoosbui wordt de zak van binnen -zoals te verwachten- vochtig. Een inscheuring van 2 cm is ontstaan in de kap van een bivakzak. Is afgeplakt met sporttape. De witte kleur maakt de stof snel vies maar een kleurkeuze voor deze stof was er niet. De bivakzak met de ruwe stof aan de buitenkant zat snel vol met gras, zand, vlekjes etc. Degene met de gladde kant buiten had dit veel minder. Het effect van glijden leek gelijk: ofwel je glijdt als persoon in de slaapzak, ofwel de bivakzak zelf glijdt weg over de grond. Van belang ervoor te zorgen dus dat de ondergrond niet te schuin is zodat je dit voorkomt.
• Tarp Trailstar silnylon: Ook deze was nieuw gekocht voor vertrek en ongebruikt. Voor twee personen ruimte genoeg, de rugzak en losse spullen kun je naast je kwijt. We hebben veel wind en windstoten geincasseerd waar de tarp goed tegenkon. Je moet wel afhankelijk van de weersomstandigheden de keuze maken op welke manier je de tarp opzet, bijv hoog of laag. Thuis zijn de naden geseald met Silnet van Mcnett. Bij de eerste regen zijn er wat druppels via de bovenpunt binnengelopen en hebben we overwogen dit nogmaals af te dichten, maar na latere regen is alles drooggebleven en hebben we het zo gelaten. Bijgekochte MSR groundhogs waren een goede keus om de tarp stevig te kunnen vastzetten. Een paar nachten zijn we wakker gehouden door muggen. We hadden geen innernet of muggengaas los of in de bivakzak maar in het hooggebergte is dit normaal ook niet nodig.

Val de Ordesa.

In de bivakzak onder de Trailstar.

Kleding en schoenen

• Gemaakte kledingkeuzes: Waren voor beiden goed. Er zijn een aantal zaken die niet noodzakelijk waren maar voor het comfort zijn meegegaan zoals: slippers/five fingers, derde paar sokken, plastiek zakken. De zakken zijn een paar maal gebruikt om bij natte schoenen droge sokken te kunnen dragen ’s avonds. Alle materaal is gebruikt behalve de wegwerp-waterdichte handschoenen alhoewel we die op een middag beter wel hadden aangetrokken.
• Regenbroek The North Face Storm Stow: Goed waterdicht en een laag gewicht (ongeveer 120 gram). Kwetsbaar materiaal (daarom een laag gewicht) en niet robuust maar geen lek in gekomen deze tocht. Heeft een klittenbandsluiting aan de onderkant om met schoenen aan in de broek te kunnen. Dit is geen probleem met lage schoenen maar bij schoenen met een hoge schacht schiet de elastiek met klittenband al snel van de schoen af wat irritant was. Voor mensen met bovengemiddeld lange benen is deze regenbroek minder geschikt omdat de broekspijpen dan wellicht te kort zijn.
• Trailrunschoenen La Sportiva Mutant:
  • Comfortabel: geen enkele blaar, enkele geschuurde huidplekken (teen, onderkant voet) waarschijnlijk door een combinatie van wrijving/warmte/vocht. Afgeplakt en snel genezen. Dit was aan het einde van de tocht. Goede hielsteun en voldoende ruimte bij de tenen. Geen last gehad van steentjes en zand in de schoenen, dit zonder gaiters.
  • Duurzaam: het mesh bij de kleine teen (waar de voet vouwt) is thuis verstevigd met seamgrip. Dit heeft zich goed gehouden. Echter is naast de versteviging al vrij snel een scheurtje ontstaan in het mesh, dit van beide schoenen. De scheur is gelukkig niet verder gegaan. De binnenstof van het gescheurde mesh is intact gebleven en dus geen last gehad van extra zand of steentjes welke via de mesh in de schoen komt. Na 700km scheurde aan een schoen het mesh aan de grote-teen-kant. Een veterlus brak na 700km en op de laatste ochtend brak ook de veterlus aan de andere schoen. De zool is heel evenredig afgesleten en er is nog steeds wat profiel over na de hele trip, al is het op sommige plekken minimaal.
  • Grip: de zool heeft vrij aggressive noppen waarbij je goede grip hebt op natte ondergrond en modder. Plakkerige modder laat snel weer los zodat je met een relatief schone zool verder loopt. Het gebruikte rubber van de zool heeft ook goede grip op rotsen en droge ondergrond. Met afdalen merkte ik dat ik vaak iets behoudener liep dan met een zwaardere bergschoen wat ik eerder wijt aan de mindere bescherming van de schoen aan de bovenkant dan aan de grip van de zool. De gevolgen van het stoten aan een steen of een kleine schuiver zijn nu eenmaal groter met een trailrunschoen dan met een logge bergschoen.

Al met al ben ik heel tevreden over deze schoenen tijdens deze tocht en zou ik een volgende keer opnieuw overwegen ze te dragen.

La Sportiva Mutant trailrunners.

• Salomon XA pro 3D mid GTX: Voor vertrek hebben we de Meindl Islands bekeken en met onze Hollandse zuinigheid geoordeeld dat we de goed gebruikte zool wel af kunnen lopen de komende maanden. Deze schoenen bevielen altijd goed en na deze tocht komen wel weer nieuwe schoenen.
  Onderweg komt Fred terug op deze keuze wanneer de vele plakkerige klei en modder in het profiel blijft steken alsof het er nooit meer uit wil. Glijpartijen en onzekere stappen zijn het gevolg. Bij de eerstvolgende stop in Gavarnie kopen we -veel te dure- Salomon mids met GoreTex. Zonder GoreTex hadden ze niet.
  Het is een risico om onderweg gloednieuwe schoenen te kopen, maar we hadden geluk. Hier is het oordeel:

   

  • Het grootste verschil in positieve zin is het gewicht. Zoveel lichter aan de voeten wat echt minder vermoeiend is. Gevoelsmatig loop je er sneller mee.
  • Deze schoen heeft prima grip, minstens te vergelijken met de Meindl’s.
  • Een nadeel is dat de zolen na de trip behoorlijk afgesleten waren. Dit is dus gebeurd in de afstand tussen Gavarnie en Banyuls. Wellicht echter vergelijkbaar met (andere) trailrunschoenen?
  • De prijs was erg hoog, waarschijnlijk deels te wijten aan de aanschaflokatie.
  • Geen enkele blaar of andere huidirritatie ervaren. Ermee weggelopen en ze zaten meteen comfortabel!

  Ondanks de prijs en de slijtage erg enthousiast geworden van dit soort schoenen, een model tussen trailrunners en hoge bergschoenen in. Voor komende trips zal er weer een dergelijke schoen gezocht worden.

  Hygiëne en EHBO

• EHBO: Een EHBO set is een heel persoonlijke keuze en nog meer afhankelijk van het gebied waar je verblijft. Onze set is gekozen op basis van de meest voorkomende ongelukken zoals schaafwonden, pijn, diarree en allergische reacties. Het schaartje is gebruikt en wat blarenpleisters geplakt tegen geirriteerde huid. De sporttape is geplakt voor wat preventie op de voeten en voor reparaties elders.
• Voetencrême Gewohl: Nooit eerder gebruikt. Werkte goed tegen zweetgeur en ook tegen een weke huid van de voeten. Wat ik een nadeel vond was dat je het gevoel had dat je wat ging schuiven in je schoenen door de zalf. Hierdoor heb ik het maar af en toe gebruikt. Ander minpunt is dat de crême duur is, 10 euro per tube. Volgende keer overwegen we NOK crême.

Electronica

• Luci Solar lampje: ’s Avonds vaak bovenin de punt van de tarp gehangen waarbij we beiden vrij goed licht hadden. Het lampje oogt kwetsbaar maar is niet stuk gegaan. Overdag aan de buitenkant van de rugzak gehangen en was dan in de avond goed opgeladen.
• E-reader Kobo: Geladen met Joosten gids en leesboeken/artikels. Werkte perfect. Heel goede batterijduur wanneer je de verlichting niet gebruikt. Dagelijks gebruikt.
• Smartphone met digitale kaarten van Locusmap: We hebben de voor-en nadelen van digitale versus topokaarten tegen elkaar afgewogen. Uiteindelijk kozen we om te lopen met topokaarten. Om toch te proeven van het gebruik van digitale kaarten en dit geen extra gewicht kost, namen we ook de Locusmap kaarten mee op de smartphone. Thuis de HRP-track met varianten erop gezet. Het gebruik van zulke kaarten neemt wat weg van de charme van het navigeren maar toegegeven, het heeft ons een paar keer met mist goed op weg geholpen.
• Powerbank Varta: Meer dan voldoende capaciteit voor wat we nodig hadden. Gebruikt voor opladen van: telefoon, e-reader en Gopro camera. Het opladen van de fotocamera verliep via 220v.

Sommige kaarten waren nogal gedateerd, maar het lukte nog wel hiermee te navigeren.

Packraft upgrade

Kajak ruggesteun

De redenen voor deze wijziging:
1. Beter stuurgedrag als gevolg van meer druk op de voorkant van de packraft. Grotere druk ontstaat doordat je net iets verder naar voren zit wat niet mogelijk is met het opblaaskussen van Alpacka.
2. Meer comfort doordat je niet meer tegen de harde rand van de achterkant van de cockpit zit.

De nieuwe ruggesteun weegt 260 gram, de originele opblaasbare ruggesteun van Alpacka weegt 54 gram.

Stap-voor-stap:
De basis voor deze kajak ruggesteun komt van Decathlon. We hebben het zitvlak van dit zitje verwijderd en de ruggesteun bewerkt met een soldeerbout. Het resultaat:

De meegeleverde bevestigingen werken niet in de packraft. De gespen hebben we afgezaagd en vervangen door korte spanbanden. De spanbanden worden bevestigd aan de kniebanden in de packraft:

Het zitje heeft de neiging om tijdens het varen af te zakken. Om dit tegen te gaan hebben we een ring gemaakt aan de onderkant van de ruggesteun. Met een touwtje wordt die omhooggetrokken in de packraft. Twee foto’s zeggen meer dan uitleg met woorden:

Wax on, wax off

Afgelopen voorjaar heb ik een waxcursus gedaan om zelf onze ski’s te onderhouden. Met een beetje handigheid is het waxen van de ski’s gemakkelijk zelf te doen en zelf doen is leuk en kostenbesparend. Op deze cursus leer je niet alleen waxen, maar ook hoe een ski is gemaakt en hoe je hem het beste onderhoudt.

Het enige gereedschap dat je per sé nodig hebt en veel geld kost is de bok om je ski’s op te leggen tijdens het waxen. De ski’s mogen niet schuiven en het waxen geeft troep, dus de keukentafel is geen optie. Met wat restjes hout en een paar stukjes closed-cell foam is al snel een gereedschap gemaakt die je op de workmate kan bevestigen:

Alles wat je nodig hebt voor het onderhoud past in een klein kistje:

Het enige dat je verder nodig hebt is wat tijd. Wax on, wax off (don’t forget to breath, very important)…

Bibliografie

Vasa Sport – Het complete waxboek
3e druk, november 2013
Machiel Ittmann
http://www.vasasport.nl

Thigh straps voor in de packraft

Om betere controle over onze packrafts te krijgen, hebben we thigh straps gemonteerd.

Goede (maar oude) handleidingen om thigh straps te maken en monteren vind je bij: The Roaming Dials – Thigh straps how to en Things to luc at – Pimp my packraft.

In tegenstelling tot wat gemeld wordt op bovenstaande websites hebben we wel grab-loops van Alpacka gebruikt: een gesprek met de importeur in de EU leerde ons dat de grab-loops (mits op de juiste manier gelijmd) 175 kg kunnen houden. Zij hebben meerdere thigh straps gemonteerd en geen problemen ermee ervaren. Let op dat je de goede lijm gebruikt en op de goede manier verlijmd!

In 2012 hebben we ook grab-loops gemonteerd, zie artikel: Bagage bevestiging maken aan packraft. Voor de nieuwe grab-loops hebben we dezefde procedure gevolgd op één kleinigheid na: Vlak voor het samendrukken van de grab-loop op de boot, hebben we de grab-loop al een paar seconden voorverwarmd. De lijm wordt dan weer iets kleverig, waardoor hij meteen aan de boot hecht. Vooral voorin de boot is dat erg fijn.

Update
Ondertussen hebben we twee verbeteringen doorgevoerd:
1. Omdat de gesp groter was dan de breedte van de riem, slipte hij elke keer een beetje door. Aan het eind van een dag gebruik was het zover doorgeslipt dat het bijna onbruikbaar is. We hebben dit opgelost door de riem te vervangen door een kant-en-klaar exemplaar van Sea-to-Summit, die ook nog eens goedkoper zijn.

2. Omdat de beenlussen verlijmt zijn aan een flexibele boot, zat er veel speling op. Tijdens het gebruik betekent dat dat je gaat inhangen, je knie naar binnen beweegt en pas 10cm later de boot begint te volgen. Tijdens onze packrafttrip naar Zwitserland zagen we dat een kleine dwarsverbinding met de boot zorgt voor veel directer volgen.

Kookgerei onder de loep

Vorig jaar zijn we begonnen met gewicht te besparen op onze tent: de meeste tochten die we tegenwoordig maken, overnachten we in onze tarptent. De tent gebruiken we alleen nog maar in de winter. Afgelopen packraft weekend zorgde ervoor dat we nu ons kookgerei onder de loep zijn gaan nemen.

Als eerste zijn we op zoek gegaan naar een vervanger van onze kookpot. Tot nu toe namen we een kookpot met deksel mee en twee eetbakjes. Als we de kookpot kunnen vervangen door iets waar we ook uit kunnen eten, hebben we de eetbakjes niet meer nodig. Een nieuwe kookpot met deksel hebben we gevonden in de Quechua Popote Rando 1P. Een besparing van 140 gram en een besparing van veel volume in de rugzak. Ook het windscherm werd niet ontzien. Ons oude windscherm staat los op de grond. Als we een hoog gasblik gebruiken, reikt het windscherm niet ver genoeg om de wind uit de vlam te houden. Ons nieuwe windscherm voor de MSR Pocket Rocket hebben we gebaseerd op dit forum artikel. Het is gemaakt van 0.3 mm dik aluminium en een paar paperclips. Het gasblik en windscherm kan opgeborgen worden in de kookpot. Het levert een besparing op van een paar gram en het is hopelijk een stuk efficienter koken dan voorheen.

Erna.

Ook andere brandstoffen hebben we onder de loep genomen. Misschien zijn er wel grote voordelen in het gebruik van alcohol of Esbit. Eerst moet dan gezorgd worden voor een windscherm dat tegelijk dienst kan doen als standaard voor de kookpot. Dit is een eigenbouw windscherm geworden van hetzelfde aluminium, waarbij 2 tentharingen dienst doen om de kookpot te ondersteunen en 2 paperclips zorgen voor dat het geheel in vorm blijft.

Het nieuwe windscherm, met een Trangia brander.

Dit windscherm is gebruikt om te testen hoe goed verschillende branders presteren. We hebben gewicht, kosten en verkrijgbaarheid vergeleken van:
– MSR Pocket Rocket met 1 L aluminium kookpot.
– MSR Pocket Rocket met Quechua kookpot.
– Trangia brander
– Zelfbouw alcohol brander
– Esbit brander

Onze Primus allesbrander hebben we niet meegenomen in het vergelijk. De brander en brandstofflessen zijn veel zwaarder dan de rest van de branders. In het verleden namen we deze brander alleen mee als we gingen vliegen en niet zeker wisten of we gas konden krijgen in de plaats waar we naartoe gingen.

In het vergelijk is van elke brander bijgehouden hoe lang het duurt om 800 gram water te verwarmen tot het kookpunt en hoeveel brandstof daarbij verbruikt wordt. De uitkomsten zijn hier te vinden: StoveComparison

De volgende conclusies zijn te trekken:

Kosten:
– Esbit is altijd het duurst. (Ongeveer 10x zo duur als alcohol)
– Alcohol is het goedkoopst.

Verkrijgbaarheid:
– Esbit is lastig verkrijgbaar en mag officieel niet in het vliegtuig.
– Gas in een schroefblik is redelijk verkrijgbaar bij zaken als Intersport of Decathlon.
– Alcohol is overal verkrijgbaar, bijvoorbeeld als Spiritus in elke supermarkt of doe-het-zelf zaak.

Totaal gewicht:
– Gas is altijd het lichtst.
– Alcohol is relatief zwaar, maar wordt ook snel verbruikt.

Snelheid:
– Gas brengt het snelst water aan de kook.
– Koken op alcohol duurt ongeveer 2 a 3 keer zo lang als gas.
– Esbit duurt ongeveer 3 keer zo lang als gas.

Welke brandstof uiteindelijk het beste geschikt is, is vooral afhankelijk van welke eigenschap het belangrijkst is. Voor een tocht van een paar dagen ontlopen gas en alcohol elkaar niet zoveel. Voor een lange tocht heeft gas veel voordelen, maar is misschien moeilijk verkrijgbaar.

Tijd voor een bakje koffie …

Update
Andere mensen gebruiken Esbit omdat het simpeler is: Het is vaste brandstof, kan niet lekken en je hebt er geen brander voor nodig. Wij hebben Esbit opnieuw geprobeerd, maar onze kooktijden waren nog steeds twee keer zo lang: In Nederland zijn alleen de 4 grams blokjes makkelijk te verkrijgen. Deze zijn niet luchtdicht verpakt en onze blokjes waren enkele jaren oud. Mogelijk waren onze blokjes vochtig en hadden ze daarom minder energie. Als we de luchtdicht verpakte 14 grams blokjes gebruiken, krijgen we dezelfde kooktijden als andere mensen.
Als brander hebben we een kopie van Brian Green’s Esbit Tray Stove gemaakt van een stukje blik.

Foto’s

Klik hier om alle foto’s te bekijken.

Bagage bevestiging maken aan packraft

We zijn al een paar keer op stap geweest met onze FlytePacker packrafts, maar missen nog steeds een systeem om de rugzakken aan de boot vast te maken. Met als motto “Beter goed afgekeken dan slecht verzonnen.”, hebben we zitten spieken bij de concurrent. Op www.packrafting.de staat een mooie handleiding, hier volgt ons stappenplan:

1. Bestel de bevestigingspunten en lijm op www.packrafting-store.de.

2. Maak de boot schoon waar de lijm moet komen. Gebruik hiervoor alcohol en een doek.

3. Teken de bevestigingspunten af op de boot.

Afgetekende bevestigingspunten.

4. Mix de lijm (Helaplast) en de harder (RFE) en gebruik een kwast om de boot en de bevestigingspunten in te lijmen. Voeg de delen nog niet samen! We hebben ongeveer 40 ml lijm gebruikt voor 8 bevestigingspunten.

Benodigd materiaal.

5. Wacht een half uurtje om de lijm te laten drogen.

6. Lijm nogmaals de boot en de bevestigingspunten. Deze keer maar 5 minuten laten drogen!

Punten ingelijmd op de boot.

Lijm op een bevestigingspunt.

7. Als de lijm droog is, moet de bagagebevestiging op de boot gedrukt worden. Druk van het midden naar buiten om de lucht eruit te krijgen.

8. Verwarm de bagagebevestiging met een föhn tot 60C, terwijl de roller gebruikt wordt om de laatste luchtbellen eruit te drukken.

9. Klaar! Laat 72 uur drogen bij kamertemperatuur voor de volledige sterkte.

Het resultaat.

Het resultaat.

En dit is het resultaat met bagage:

Met een dagrugzak.

Met een trekkingrugzak.